อำเภอท่าตูม (Amphoe Tha Tum)
ในสมัยรัชกาลที่ 5 บริเวณอำเภอท่าตูมได้ยกขึ้นเป็น "อำเภออุดรสุรินทร์" และขึ้นอยู่กับเจ้าเมืองขุขันธ์ ปี พ.ศ. 2452 ทางราชการเห็นว่าอำเภออุดรสุรินทร์อยู่ห่างจากเมืองขุขันธ์เป็นระยะทางไกลมาก สร้างความลำบากให้แก่ข้าราชการและราษฎรไปติดต่อราชการ จึงได้พิจารณาให้อำเภออุดรสุรินทร์มาขึ้นต่อเจ้าเมืองสุรินทร์ และเปลี่ยนชื่อเป็น "อำเภอสุรพินท์นิคม" ในปี พ.ศ. 2456 ครั้งแรกให้ขึ้นอยู่กับอำเภอเมืองสุรินทร์ มีหลวงแพ่งเป็นนายอำเภอคนแรก ต่อมาปี พ.ศ. 2456 ได้มีการตั้งอำเภอสุรพินท์นิคมบริเวณริมฝั่งแม่น้ำมูล บ้านกำปงสวาย แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2460 ขุนสุรสิทธิ์สาราการ (พิน จรัณยานนท์) ได้รับแต่งตั้งให้เป็นนายอำเภอคนแรก เมื่อเทศาภิบาลได้ตรวจงานอำเภอและชมทิวทัศน์ในแม่น้ำที่แพหน้าที่ว่าการได้พลาดตกลงน้ำเสียงดังตูม ชาวบ้านจึงเรียกท่าแห่งนั้นว่า "ท่าตูม" และเนื่องจากท่าแห่งนั้นเป็นที่ตั้งอำเภอด้วย จึงเรียกที่ว่าการอำเภอท่าตูมมาจนติดปาก
ต่อมาสมัยสงครามเอเชียบูรพา (พ.ศ. 2498) ทางราชการมีคำสั่งให้อำเภอจัดทำสนามบินฉุกเฉิน อำเภอได้แผ้วถางที่สาธารณะ หมู่ที่ 7 ตำบลท่าตูมเป็นสนามบิน หลังจากสิ้นสงครามทางคณะกรรมการอำเภอเห็นว่า ที่ว่าการอำเภอดั้งเดิมอยู่กลางชุมชนมีความแออัดคับแคบ ขยายส่วนราชการต่าง ๆ ไม่ได้ จึงได้ย้ายมาตั้งที่สนามบิน (บริเวณอำเภอปัจจุบัน)
* วันที่ 12 ตุลาคม 2456 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภออุดรสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ มณฑลอุบลราชธานี เป็น อำเภอสุรพินท์นิคม
* วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอสุรพินท์นิคม จังหวัดสุรินทร์ เป็น อำเภอท่าตูม
* วันที่ 24 ธันวาคม 2465 โอนพื้นที่ตำบลแตล อำเภอท่าตูม ไปขึ้นกับอำเภอศีขรภูมิ
* วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2480 โอนพื้นที่ตำบลพรมเทพ อำเภอชุมพลบุรี มาขึ้นกับอำเภอท่าตูม
* วันที่ 14 มีนาคม 2480 ยุบอำเภอชุมพลบุรี ลงเป็น กิ่งอำเภอชุมพลบุรี และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอท่าตูม และให้มีเขตการปกครองรวม 3 ตำบล คือ ตำบลชุมพลบุรี ตำบลไพรขลา และตำบลยะวึก
* วันที่ 3 เมษายน 2482 เปลี่ยนแปลงเขตการปกครองในพื้นที่อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ (1,2,3,4,5,6,7)
* (1) โอนพื้นที่หมู่ 16 (ในขณะนั้น) ของตำบลบึง ไปขึ้นกับตำบลจอมพระ
